Press "Enter" to skip to content

1917-1922 Oud, niet gerealiseerde projecten

Johannes Oud was, samen met Le Cobusier en Gropius, één van de protagonisten van de moderne architectuur. Door het artikel ‘De nieuwe beweging in de schilderkunst’ van Theo van Doesburg in 1916 ging hij op zoek naar een ‘kubistische architectuur’.  Voor een neef ontwierp hij in 1917 opbrengst-woningen aan de strandboulevard te Scheveningen. Langs de landzijde is de lange gevel uit drie bouwlagen vlak, maar langs de zeezijde springen de hogere lagen blokvormig in, om zo terrassen te doen ontstaan waar zeezicht en privacy mogelijk is. De blokken zelf zijn symmetrisch opgebouwd. Het ontwerp is voorgesteld in de eerste oplage van De Stijl, met een commentaar van Van Doesburg. In die beginjaren was Oud immers een medewerker van dit tijdschrift.

In nummer 5 van het tijdschrift (1920) is een ander gebouw voorgesteld, een fabriek, kantoor en opslagplaats voor gedistilleerde drank in Purmerend. Het is ontworpen in de stijl waarin de schilders en de beeldhouwers van De Stijl zich ontwikkeld hadden, namelijk met neoplastische elementen: de deur- en raamstijlen, de dorpels en luifels zijn blokvomen van allerlei grootte die in een vrije compositie als onafhankelijke elementen zichtbaar blijven. Rietveld werkte op dat moment met dezelfde elementen in zijn meubels. Dit is het enige neoplastische ontwerp van Oud.. Hij geloofde niet in een revolutionaire architectuur met een programma en verliet De Stijl.

In 1922 ontwierp Oud een luxueus huis voor de familie Kallenbach in een buitenwijk van Berlijn. Het huis is L-vorming, heeft een plat dak en nergens versieringen. De perspectieftekening doet vermoeden dat de gevels met crépi afgewerkt zijn. Dergelijke vormgeving werd bepalend voor het modernisme.